نوّاب چهارگانه
نوّاب چهارگانه كسانى بودند كه در غيبت صغرى از طرف امام(عليه السلام)داراى وكالت خاصّه بودند.
آنان به ترتيب و بنا به تسلسل تاريخى عبارت بودند از:1ـ عثمان بن سعيد العمرى، مدّت نيابت پنج سال،2ـ محمّد بن عثمان العمرى، مدت نيابت حدود چهل سال،3ـ حسين بن روح نوبختى، مدّت نيابت حدود بيست و يك سال،4ـ و على بن محمّد سمرى، مدّت نيابت سه سال.
و با پايان زندگى اين چهار نفر، دوران غيبت صغرى در سال 329 هجرى به پايان رسيد و سپس دوران غيبت كبرى آغاز گرديد.
تحرّكات و تلاش هاى آنان – بدون اين كه مأمورين را به خود جلب كنند – بسيار سرّى بود.
از جمله كوشش هاى آنها حلّ مشكلات علمى و شركت در بحث ها و مناظرات عقيدتى بود كه براى راهنمايى پايگاههاى مردمى يا براى پاسخگويى به شبهه ها و دفاع از اسلام انجام مىشد.
نيابت و نمايندگى خاصّ از طرف امام مهدى(عليه السلام) 69 سال و شش ماه و پانزده روز ادامه داشت و اين مدّت، غيبت صغرى نام دارد.
غيبت صغرى در سال 329 پايان يافت.
در آن وقت، عمر امام مهدى(عليه السلام)74 سال بود.
آن گاه غيبت كبرى آغاز گرديد تا خداوند حكيم در زمان و شرايط مساعد به آن حضرت اجازه ظهور دهد تا زمين را پر از عدل و داد كند و حكومت واحد جهانى را تشكيل دهد و آرزوى بشريّت را، كه همان تحقّق مدينه فاضله است، محقّق گرداند.
به اميد آن روز.